Η πυκνότητα των γεγονότων και πληροφοριών είναι αρκετά έντονη ώστε μόνο η ελίτ των ανθρώπων με αυξημένες ικανότητες αντίληψης μπορεί να κατανοήσει μερικώς τη συνολική πρόοδο. Σε ένα άρθρο δε δύναται να συμπεριληφθεί το σύνολο της πραγματικότητας, αλλά ζώντας ιστορικές, πρωτόγνωρες, κρίσιμες, και καθοριστικές στιγμές, κάποια θέματα πρέπει να αναλύονται όσο πιο ορθολογικά γίνεται.

Η αναφορά σε πρόωρους, επίπονους, και βίαιους θανάτους δεν πρέπει να πραγματοποιείται σα να είναι κάτι φυσιολογικό. Βιώνουμε ένα βιολογικό πόλεμο με έναν κοινό και αόρατο εχθρό, έναν ιό. Τώρα δεν έχει σημασία τόσο η προέλευση, όσο η πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου. Τα ποσοτικά χαρακτηριστικά είναι χρήσιμα, όμως οι ποιοτικές μέθοδοι έρευνας είναι πιο κατάλληλες για τη διερεύνηση φαινομένων όταν η υπάρχουσα θεωρία δε δύναται να ερμηνεύσει με ικανοποιητικό τρόπο την κατάσταση.

Συνεπώς, στοχεύοντας στην ολιστική μελέτη ενός φαινομένου και χρησιμοποιώντας μεθόδους ποιοτικής έρευνας με πολλαπλές και όσο το δυνατόν έγκυρες πηγές δεδομένων στο πλαίσιο της ερευνητικής στρατηγικής, μπορούμε να εξάγουμε ορισμένα χρήσιμα στοιχεία. Επίσης, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι επιστήμονες, και για αυτόν ακριβώς το λόγο ψάχνουν στο διαδίκτυο μέχρι να εντοπίσουν ένα άρθρο που τους αρμόζει, για να στηρίξουν την ανηθικότητά τους, όπως το ότι δεν πειράζει να πεθάνουν οι ηλικιωμένοι. Ευτυχώς όμως, αυτοί απομονώνονται από μόνοι τους, μέσω της αθεράπευτης εσωτερικής ανικανοποίητης κατάστασης που βιώνουν.

Φτάσαμε επομένως στο σημείο, όπου από σήμερα Δευτέρα 23 Μαρτίου 2020 το πρωί στις 6:00 π.μ., και με ισχύ έως τις 6 Απριλίου 2020 και ώρα 6:00 π.μ., τίθεται σε ισχύ σε όλη την επικράτεια της Ελλάδας η απαγόρευση κάθε άσκοπης (αυτή είναι μία τεράστια διαφορά σε σχέση με ολοκληρωτικές αποφάσεις, που δυστυχώς κάποιοι δεν κατανοούν) κυκλοφορίας των πολιτών, ενώ για τις εξαιρέσεις θα απαιτείται η σχετική βεβαίωση κίνησης. Πρακτικά, η απαγόρευση ισχύει για όσους δεν κατανοούν και δεν έχουν έντονο το αίσθημα της ατομικής ευθύνης στο κοινωνικό σύνολο, γιατί οι υπόλοιποι υπεύθυνοι πολίτες, από την πρώτη στιγμή ακολουθήσαμε τους κανόνες, ενώ η υγιεινή ήταν και πριν τον ιό η καθημερινότητά μας.

Συνολικά σε ολόκληρο τον κόσμο πάνω από ένα δισεκατομμύριο πολίτες έχουν παρόμοιας μορφής κανονισμούς, που επιβάλλονται για την προστασία των πολιτών, και όχι το αντίθετο. Σε μία κατάσταση με περισσότερα από 340,000 επιβεβαιωμένα κρούσματα και 15,000 θανάτους, κανένας δεν περισσεύει, κανένας δεν πρέπει να πεθάνει για να ζήσει άλλος, κανένας δεν έχει το δικαίωμα της επιλογής. Είναι εγκληματική πρόθεση να μιλά κανείς για θανάτους δίχως δεύτερες σκέψεις, και να μην λογίζεται την ουσία του προβλήματος, αλλά μόνο το πώς θα έχει ο ίδιος χρηματικά έσοδα, και πώς θα κάνει διακοπές.

Άλλωστε, το πρόβλημα δεν είναι προσωρινό. Είναι βέβαιο με βάση τα στοιχεία από την Κίνα, ότι αν ακολουθηθούν οι κανόνες ασφαλείας και υγείας που προτείνουν οι αρχές, η μετάδοση του ιού γίνεται πολύ μικρότερη έως ελάχιστη μετά από ένα δίμηνο. Άρα, καθώς οι περισσότερες χώρες όπως και η Ελλάδα ήρθε αντιμέτωπη με τον ιό αρχές Μάρτη, μέχρι το τέλος Απρίλη ο κύριος όγκος του προβλήματος θα είναι παρελθόν. Όμως, εκεί ξεκινά η ανασκόπηση του συμβάντος, καθώς πρέπει να δημιουργηθούν άμεσα εμβόλια και θεραπείες, αφού ο ερχόμενος χειμώνας αναμένεται ιδιαίτερα δύσκολος. Ο κύκλος του COVID-19 δε θα τελειώσει άμεσα.

Έτσι, οι επιχειρήσεις και ο εργαζόμενοι θα πρέπει να αλλάξουν. Αρχικά, μέχρι σήμερα έχουν δεχθεί υποχρεωτική αναστολή της λειτουργίας τους σχεδόν μισό εκατομμύριο επιχειρήσεις στην Ελλάδα, ενώ οι μόνοι κωδικοί αριθμοί δραστηριότητας (ΚΑΔ) που καταγράφουν έσοδα, και μάλιστα σε αύξηση, είναι η αγορά τροφίμων και τα επαγγέλματα που ανήκουν στην αλυσίδα τροφοδοσίας αυτής, όπως επίσης και ό,τι αφορά τον τομέα του φαρμάκου και της υγείας-περίθαλψης.

Παράλληλα, αν και οι επιχειρηματίες υποχρεούνται κατόπιν εντολής δημόσιας αρχής και για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν τα μέτρα αντιμετώπισης του κοροναϊού SARS-CoV-2 να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία των συμβάσεων εργασίας, εφόσον οι επιχειρήσεις αυτές τελούν σε αναστολή της δραστηριότητάς τους κατόπιν εντολής από τις 18 Μαρτίου 2020, στην πράξη αυτό θα πρέπει να παραταθεί και μετά το τέλος της πανδημίας.

Είναι εξίσου σημαντικό σε αυτό το σημείο να τονιστεί και ο άμεσος, απαραίτητος, και ίσως βίαιος μετασχηματισμός των ψηφιακών υπηρεσιών. Το κράτος κινήθηκε πολύ γρήγορα και με σοβαρότητα σε αυτήν την πρωτόγνωρη κατάσταση. Όλες οι δημόσιες υπηρεσίες, και ειδικά όσες αφορούν τομείς υγείας, προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τα νέα δεδομένα, εισάγοντας κανόνες αυτοματοποίησης και ψηφιακής ανάπτυξης των δομών. Ενδεικτικό παράδειγμα για την Ελλάδα η λειτουργία της σελίδας https://www.gov.gr/ στην οποία συμπεριλαμβάνονται πάνω από 500 υπηρεσίες.

Το μόνο αρνητικό είναι η αναγκαστική λειτουργία όλων των δραστηριοτήτων μέσω του διαδικτύου, από την υγεία, τις επιχειρήσεις και την εργασία εξ αποστάσεως, ως την ψυχαγωγία και επικοινωνία των ατόμων που μένουν στο σπίτι. Η πληροφορική καλείται να δώσει λύση στο ιδιαίτερα υψηλό φορτίο κίνησης δεδομένων στο διαδίκτυο.

Οι επόμενοι μήνες θα φανερώσουν μία πολύ δύσκολη κατάσταση, στην οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το σύνολο της οικονομίας και των εργασιακών σχέσεων, και μετέπειτα ειδικές κατηγορίες όπως ο τομέας του τουρισμού. Συνεπώς, το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων πρέπει να δώσει τη λύση με την έννοια της παροχής πληροφοριών για κάθε ένα από τα ζητήματα, και ακολούθως τα τεχνικά κλιμάκια κάθε υπουργείου να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα στήριξης, όπως παράταση της στήριξης στους εργαζόμενους (επιδόματα όπως εκείνο των 800 ευρώ).

Το κόστος είναι εξαιρετικά μεγάλο. Ήδη ξεπερνούν τα 10 δισ. Ευρώ στην Ελλάδα, ενώ και στο εξωτερικό αυτά υπερβαίνουν κατά πολύ τα δύο τρισ. ευρώ. Οι διεθνείς αγορές μετοχών άλλωστε βιώνουν το χειρότερο κύμα ρευστοποιήσεων από την εποχή της πιστωτικής κρίσης του 2008, ενώ συνολικά η παγκόσμια οικονομία επιβραδύνεται σημαντικά ως προς τους δείκτες ανάπτυξης.

Είναι σίγουρο ότι πολλά δισεκατομμύρια ευρώ θα χαθούν, αλλά πάνω από όλες πολλές χιλιάδες άτομα. Ανοησίες περί αγέλης και άλλα τύπου «δεν πειράζει να πεθάνουν οι ηλικιωμένοι» λέγονται από άτομα χαμηλής νοημοσύνης, ανήθικα, τα οποία ευτυχώς περιορίζονται σημαντικά σε αριθμό. Χαρακτηριστικά, η κυβέρνηση στη Μεγάλη Βρετανία η οποία μετά το -όπως ίσως φαίνεται- λάθος της ρήξης με την Ευρωπαϊκή Ένωση προσπάθησε να πείσει το λαό ότι πρέπει να θυσιαστούν οι ηλικιωμένοι με την ίδια τους τη ζωή τους, αναδίπλωσε την αρχική της σκέψη μετά την κραυγή της λογικής.

Τέλος, πολλές οικογένειες και άτομα θα αντιμετωπίσουν τεράστιες δυσκολίες, και θα δοκιμαστούν οι αντοχές τους. Κάθε οικοδομικό τετράγωνο έχει και από ένα πρόβλημα, σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι θέμα πίστης, εκκλησίας, ή άλλων σκέψεων. Πρακτικά, καμία Αγία Γραφή, εκκλησία, σοφιστές, ή δομές εκπαίδευσης δε μπορούν να υποχρεώσουν έναν άνθρωπο να συμπεριφέρεται ως άνθρωπος. Άλλωστε, έχει αποδειχθεί ότι ο καθένας κάνει τις επιλογές του, ενώ να σημειωθεί ότι η ίδια εκπαίδευση, με τα ίδια μέσα, δε μεταφράζεται απαραίτητα σε ίδια παιδεία. Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, ακόμα και μέσα στο ίδιο νοικοκυριό.

Αν ένας άνθρωπος σε στιγμές κρίσης και πανικού ξεφεύγει, με την έννοια της ανώμαλης συμπεριφοράς, της ψυχικής διαταραχής, είναι επειδή δε μπορεί να αντιληφθεί την κατάσταση, την ευθύνη που έχει σε ατομικό επίπεδο, το μέγεθος και την ένταση των αλλαγών που πρέπει να υποστεί η ατομική του κατάσταση, προκειμένου να μπορεί να συνυπάρχει στο κοινωνικό σύνολο.