Μία ακόμα καθαρά πολιτική απόφαση εφαρμόζεται από σήμερα στην Ελλάδα. Η αναφορά γίνεται για το περίφημο καλάθι του νοικοκυριού, βάσει του οποίου όλες οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ που είχαν το 2021 κύκλο εργασιών άνω των 90 εκατομμυρίων ευρώ, υποχρεούνται να ακολουθήσουν το νέο κανόνα των προσφορών.

Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για 51 κατηγορίες προϊόντων μέσα από τις οποίες οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ έκαναν την επιλογή τους για να διαμορφώσουν τη δική τους πρόταση. Τα προϊόντα αυτά περιλαμβάνουν από ρύζι και ψωμί, μέχρι κρέας, γάλα, τυριά, και χαρτικά.

Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων μαζί με τον Αναπληρωτή Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όρισαν ένα νέο κανόνα που θα προσφέρει στους καταναλωτές αγαθά τα οποία χαρακτηρίζονται ως απαραίτητα για αξιοπρεπή διαβίωση.

Η επιλογή των αγαθών έγινε σύμφωνα με τις καταναλωτικές συνήθειες. Αξίζει ωστόσο αναφορά σε ορισμένες επιλογές, όπως για παράδειγμα, το ότι η μαγιά είναι πιο χρήσιμη από την προσφορά ελληνικού, στιγμιαίου, γαλλικού καφέ. Τρεις επιλογές για καφέ, αλλά αλεύρι δίχως μαγιά.

Ακόμα, οι τιμές του καλαθιού αυτού δε σημαίνει ότι δεν επηρεάζονται από τη γενικευμένη διεθνή αύξηση των τιμών. Απλώς, οι επιχειρήσεις θα προσπαθήσουν να συγκρατήσουν την κερδοσκοπική τους διάθεση σε πιο λογικά πλαίσια. Ας δούμε μερικά παραδείγματα:

Το σταρένιο ψωμί για τοστ των 340 γραμμαρίων ιδιωτικής ετικέτας συγκεκριμένου σούπερ μάρκετ πωλείται στο καλάθι με 0.82 ευρώ σήμερα, όταν τον Οκτώβριο του 2021 ήταν στα 0.65 ευρώ. Αύξηση +26.2% παρά την ύπαρξη του νέου μέτρου. Ο χοιρινός λαιμός Ολλανδίας το Μάρτιο του 2022 είχε τιμή κιλού 3.29 ευρώ, ενώ σήμερα 5.53 ευρώ, αύξηση +68%. Το συμπυκνωμένο γάλα 400 γραμμαρίων από 0.65 ευρώ το Φεβρουάριο του 2021 σήμερα έχει 0.99 ευρώ, δηλαδή αύξηση +52.3%. Το τυρί γκούντα ήταν στα 3.98 ευρώ το κιλό το Φεβρουάριο του 2021, ενώ σήμερα στο καλάθι παρουσιάζει αύξηση +171.4% με 10.8 ευρώ το κιλό. Το ηλιέλαιο είχε το λίτρο 1.35 ευρώ το Νοέμβρη του 2020, και σήμερα είναι στα 3.25 ευρώ, δηλαδή αύξηση +140.7%, με τη ζάχαρη από 0.65 ευρώ το Νοέμβριο του 2020, να πωλείται σήμερα στα 1.28 ευρώ το κιλό, αύξηση +96.9%.

Προφανώς, η κατάσταση στην αγορά δεν επιτρέπει μεγάλες εκπτώσεις. Οι συνθήκες στην παγκόσμια οικονομία και η ενεργειακή κρίση καθιστά την αύξηση των τιμών σε αγαθά και υπηρεσίες αναπόφευκτη, λόγω του αυξημένου λειτουργικού κόστους όπως και της προμήθειας υλών. Όπως διακρίνεται και στο σχετικό γράφημα, από τη στιγμή που αυξήθηκε το ενεργειακό κόστος λόγω των πολιτικών παιγνίων στο διεθνές περιβάλλον συμπαρασύρονται αυτομάτως και οι τιμές των αγαθών.

Συνεπώς, το καλάθι του νοικοκυριού δε μπορεί να διορθώσει την αγορά και την τάση του πληθωρισμού. Την ίδια στιγμή, θα πρέπει να συνδυαστεί με το πορτοφόλι του νοικοκυριού, ή διαφορετικά την αγοραστική δύναμη του καταναλωτή. Η δράση του κράτους πρέπει να είναι σε συλλογικό επίπεδο σε συνεργασία με όλους του εμπλεκόμενους φορείς του εμπορίου. Θα πρέπει να γίνει αυστηρός έλεγχος στις τιμές εισαγωγών, στην κερδοσκοπική βραχυχρόνια προσπάθεια συγκεκριμένων συμφερόντων, και ταυτόχρονα στο πώς μπορεί να αυξηθεί το διαθέσιμο εισόδημα του καταναλωτή ώστε να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα.