Wednesday, April 23, 2025

Ε4: Πρόγραμμα εργασίας και μονομερής διαφοροποίηση

Από τη νομοθεσία περιγράφεται λεπτομερώς τόσο η υποχρέωση των εργοδοτών, όσο και η διαδικασία για την υποβολή πινάκων προσωπικού - προγραμμάτων εργασίας (έντυπο Ε4 - Ετήσιος Πίνακας Προσωπικού και Συμπληρωματικοί Πίνακες Ε4 Ωραρίου). Το πρόγραμμα εργασίας αποτελεί ευθύνη του εργοδότη και θα πρέπει να καταρτίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας περί χρονικών ορίων εργασίας, καθώς και με τους όρους της ατομικής σύμβασης περί ωραρίου και εβδομαδιαίας ανάπαυσης.

   Μονομερής διαφοροποίηση από τον εργοδότη, του συμφωνηθέντος προγράμματος εργασίας, μπορεί να θεωρηθεί από τον εργαζόμενο ως βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας, με ότι αυτό συνεπάγεται.

   Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση κατά την οποία έχει τεθεί όρος στην ατομική σύμβαση, ότι το πρόγραμμα εργασίας καταρτίζεται σύμφωνα με τις ανάγκες της επιχείρησης, το οποίο όμως και σ’ αυτή την περίπτωση θα πρέπει να γνωστοποιείται έγκαιρα στον εργαζόμενο και να κινείται εντός των νόμιμων ορίων της εβδομαδιαίας απασχόλησης.

   Η οργάνωση του χρόνου της εβδομαδιαίας εργασίας σε πενθήμερο ή εξαήμερο, είναι αποκλειστικό δικαίωμα των συμβαλλομένων μερών στις συλλογικές ή ατομικές συμβάσεις εργασίας. Σε κάθε αλλαγή - τροποποίηση ωρών εργασίας ή/και εβδομαδιαίας ανάπαυσης, πρέπει να υποβάλλεται στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ, πίνακας Ε4 - συμπληρωματικός ωραρίου. Η υποβολή πρέπει να γίνεται έγκαιρα και οπωσδήποτε πριν την αλλαγή ή/και εφαρμογή του νέου προγράμματος εργασίας.

   Αν υπάρξει μόνιμη τροποποίηση των ωρών εργασίας, τότε εκτός από την υποβολή Ε4 συμπληρωματικού πίνακα ωραρίου, απαιτείται και η τροποποίηση της ατομικής σύμβασης εργασίας και ενημέρωση του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ (έντυπο Ε9). Αλλαγές στα δηλωθέντα προγράμματα εργασίας με πρωτοβουλία των εργαζομένων και χωρίς την ενημέρωση των αρμοδίων προσώπων, δεν επιτρέπονται.

Wednesday, April 16, 2025

Μετατροπή αγγελίας εργασίας ώστε να γίνει ελκυστική στις σύγχρονες απαιτήσεις

Στην ακόλουθη αγγελία εργασίας για Plant HR Manager αντί να κάνω κριτική, έκανα τις απαραίτητες αλλαγές ώστε να γίνει πιο ελκυστική στις σύγχρονες απαιτήσεις.


Δε χρειάζονται υπερβολές τύπου greek leading company, αλλά το έργο και οι πράξεις να μιλούν. Οπότε τα αφαίρεσα. Επίσης, μιας και μιλάμε για HR field, καλό είναι να γίνει αναφορά στην "οικογένεια" και το κλίμα της επιχείρησης. Αρκεί αυτό να ισχύει στην πράξη.

Επίσης να θυμάστε κάτι καλά. Οι εργαζόμενοι συνεισφέρουν, αλλά οι επιχειρήσεις είναι εκείνες που τους ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ. "Εμείς" ως οργανισμός σε χρειαζόμαστε, και όχι μόνο το αντίθετο. Όταν λες "πώς θα συνεισφέρεις" είναι σα να λες "τι θα αρπάξουμε από εσένα".

Σε αυτό το σημείο για ακόμα μία φορά δε χρειάζονται φλυαρίες. Συγκεκριμένα πράγματα, όπως γνώση του αντικειμένου, ανάπτυξη εκπαίδευσης, και δυναμική ακολουθία των οργανικών αναγκών.

Σε 10 γραμμές δε γίνεται να αναφέρουμε ακριβώς ένα position master plan, και ούτε θέλουμε να εκθέσουμε με απόλυτη ακρίβεια online τις εσωτερικές πρακτικές μας.

Στα προσόντα του ατόμου που επιθυμούμε, πρέπει να είμαστε σαφείς. Πτυχίο HR δεν υπάρχει στην Ελλάδα που να είναι ικανό να καλύψει τις ανάγκες από γνώσεις Διοίκησης Επιχειρήσεων. Άρα χρειαζόμαστε μία καλή βάση από γενική Διοίκηση, ώστε έπειτα να εξειδικεύσουμε τις γνώσεις με μεταπτυχιακό και, γιατί όχι, διδακτορικό.

Το μεταπτυχιακό πρέπει να είναι αναγκαίο για θέση Plant Manager. Δεν είναι μόνο η εμπειρία όπως πολλοί νομίζουν, αλλά και η αρετή της διαθεσιμότητας για συνεχή εκπαίδευση, εξερεύνηση, και θέληση για νέα γνώση.

Δεν αρκεί να έχεις εργασιακή εμπειρία, αλλά να θες να μάθεις τα νέα δεδομένα που αναδύονται στη θέση σου, να είσαι σε ρυθμό μαθήτριας/μαθητή.

Η αναφορά σε προγράμματα όπως MS office είναι πλέον περιττή. Δε γίνεται να λάβεις σοβαρή θέση ευθύνης αν δε γνωρίζεις βασικό office λογισμικό.

Επίσης αναφορά για ηγετικά προσόντα και συναφή soft skills, αυτά πολλές φορές δεν εφαρμόζονται όχι γιατί κάποιος δεν τα έχει, αλλά γιατί οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν. Δεν υπάρχει τρόπος απόδειξης αυτών των δεξιοτήτων μέσω βιογραφικού σημειώματος ή συνέντευξης. Οι μελέτες πάντα αφήνουν παράθυρα κρίσης, και ποτέ με σαφήνεια δεν έχουν προσδιορίσει μεθόδους αποκάλυψης πραγματικών ηγετικών προτάσεων προ της εφαρμογής της γνώσης.

Σε γενικές γραμμές μία καλά οργανωμένη αγγελία εργασίας, η οποία με μερικές μετατροπές γίνεται πολύ καλύτερη.

Χαίρομαι που δεν περιέχει και τραγικότητες τύπου, παρέχουμε μισθό και ασφάλιση.

ΚΥΑ 1830/1946: Νυκτερινή εργασία και αμοιβή

Νυκτερινή είναι η εργασία που προσφέρεται στο διάστημα από τις 10 το βράδυ, μέχρι τις 6 το πρωί. Στις νυκτερινές ώρες μπορεί να πραγματοποιηθεί ολόκληρο το ωράριο ή ένα μέρος του, οπότε υπάρχει και η ανάλογη αμοιβή π.χ. για εργασία από τις 6 το απόγευμα μέχρι τις 2 το πρωί, οι 4 ώρες, 6 - 10 είναι ημερήσιες, και οι άλλες 4, 10 -2 νυκτερινές.

   Τα άτομα που πραγματοποιούν νυχτερινή εργασία, δικαιούνται να λάβουν το θεσπισμένο ελάχιστο όριο του ημερομισθίου προσαυξημένο κατά 25% που υπολογίζεται στο υποχρεωτικώς θεσπισμένο ελάχιστο όριο ημερομισθίου. Δηλαδή η προσαύξηση 25% για την παροχή νυκτερινής εργασίας υπολογίζεται επί του νόμιμου ημερομισθίου ή του 1/25 του νόμιμου μηνιαίου μισθού, ανάλογα με τον τρόπο πληρωμής, που προβλέπεται για κάθε κατηγορία απ’ αυτούς και όχι επί των τυχόν μεγαλύτερων αποδοχών που καταβάλλονται από τον εργοδότη.

   Ειδικότερα, κατά την υπ’ Αρ. 1830/1946 ΚΥΑ των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, η οποία συμπληρώθηκε και ερμηνεύθηκε από την όμοια ΚΥΑ 25825/1951, στους πάσης φύσεως εργαζόμενους υπαλλήλους, εργατοτεχνίτες και υπηρέτες επιχειρήσεων και εργασιών γενικά συνεχούς ή μη λειτουργίας, στις περιπτώσεις που απασχολούνται είτε τακτικά, είτε έκτακτα από της δέκατης νυχτερινής (22:00) μέχρι της έκτης πρωινής ώρας (06:00), καταβάλλεται πλην του συμφωνημένου μισθού και προσαύξηση κατά 25% επί του αναλογούντος στην απασχόληση αυτή και νόμιμα ισχύοντος ελαχίστου ορίου. Συνεπώς, καταρχήν ο εργαζόμενος δικαιούται αυτήν την προσαύξηση, ακόμα και αν ο συμφωνημένος μισθός είναι μεγαλύτερος του ελάχιστου νόμιμου και καλύπτει αυτήν.

   Αν η νυκτερινή εργασία συμπίπτει με ημέρα Κυριακής ή εξαιρέσιμης εορτής, στην περίπτωση αυτή καταβάλλεται επιπλέον της προσαύξησης 25% και η προσαύξηση 75%, δηλαδή οφείλονται και οι δύο προσαυξήσεις αθροιστικά, όμως, ο υπολογισμός της καθεμίας γίνεται αυτοτελώς (υπολογίζονται χωριστά και στη συνέχεια προστίθενται).

   Αν ο μισθωτός δεν απασχολήθηκε σε όλο το χρονικό διάστημα της νύκτας, αλλά για ορισμένες μόνο ώρες, η εν λόγω προσαύξηση υπολογίζεται επί του νόμιμου ωρομισθίου του εργαζόμενου και καταβάλλεται για όσες ώρες απασχολήθηκε ο τελευταίος κατά τη νύκτα.

Ε1: Χρεωστικό ή πιστωτικό υπόλοιπο εκκαθάρισης δήλωσης

Από την εκκαθάριση της δήλωσης μπορεί να προκόψει υποχρέωση καταβολής (χρεωστικό υπόλοιπο) ή δικαίωμα επιστροφής φόρου (πιστωτικό υπόλοιπο). Η καταβολή του φόρου εισοδήματος των φυσικών προσώπων του φορολογικού έτους 2024 ενδεικτικά πραγματοποιείται σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την μέχρι τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου και οι υπόλοιπες επτά (7) μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων επτά (7) μηνών.

   Όταν ο φόρος που οφείλεται με βάση την εμπρόθεσμη δήλωση καταβάλλεται μέχρι την καταληκτική ημερομηνία καταβολής της πρώτης δόσης, παρέχεται στο συνολικό ποσό του φόρου και των λοιπών συμβεβαιούμενων με αυτόν οφειλών έκπτωση τέσσερα τοις εκατό (4%), εφόσον η δήλωση υποβληθεί μέχρι την 30η Απριλίου, τρία τοις εκατό (3%), εφόσον η δήλωση υποβληθεί μέχρι τη 15η Ιουνίου και δύο τοις εκατό (2%), εφόσον η δήλωση υποβληθεί μέχρι τη 15η Ιουλίου.

   Στους φορολογούμενους που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία παρέχεται έκπτωση τέσσερα τοις εκατό (4%) στο συνολικό ποσό του φόρου και των λοιπών συμβεβαιούμενων με αυτόν οφειλών, εφόσον η δήλωση υποβληθεί μέχρι την 30η Απριλίου, τρία τοις εκατό (3%), εφόσον η δήλωση υποβληθεί μέχρι τη 15η Ιουνίου και δύο τοις εκατό (2%), εφόσον η δήλωση υποβληθεί μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου και ο φόρος που οφείλεται καταβληθεί μέχρι την καταληκτική ημερομηνία καταβολής της πρώτης δόσης. Εάν υποβληθεί εμπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση (παρ. 2 άρθρου 23 ΚΦΔ) από την οποία προκύπτει επιπλέον ποσό φόρου προς καταβολή, θα παρέχεται στο επιπλέον αυτό ποσό η έκπτωση που ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της τροποποιητικής δήλωσης.

   Στις περιπτώσεις που η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα, είτε στην αρμόδια για την παραλαβή της δήλωσης υπηρεσία, είτε με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE και καλείται ο φορολογούμενος για έλεγχο δικαιολογητικών και η δήλωση εκκαθαρίζεται από την ανωτέρω υπηρεσία μετά την καταληκτική ημερομηνία της πρώτης δόσης, ο φόρος καταβάλλεται σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 67 του ΚΦΕ. Αν ο φόρος στην περίπτωση αυτή εξοφληθεί εφάπαξ εντός της προθεσμίας της πρώτης δόσης, παρέχεται ανάλογη έκπτωση σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 67 του ΚΦΕ.

   Το Ε1 ως φορολογικό έγγραφο έχει σημαντική αξία για κάθε εργαζόμενο/η καθώς εξασφαλίζει την ομαλή επικοινωνία μεταξύ εργατικών, φορολογικών, και εργοδοτικών υποχρεώσεων από και προς το κράτος. Επιπλέον, καθορίζει ενέργειες όπως η αγορά ακινήτων και κινητών περιουσιακών στοιχείων, με αποτέλεσμα να διαμορφώνει την οικονομική επιφάνεια της/του εργαζόμενης/ου.

Ν. 1876/1990: Είδη Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας

Οι Εθνικές Γενικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας συνάπτονται από τις τριτοβάθμιες οργανώσεις των εργαζομένων και τις αναγνωριζόμενες ως ευρύτερης εκπροσώπησης οργανώσεις των εργοδοτών ή πανελλήνιας έκτασης. Οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:

(α) Σε Εθνικές Γενικές, που αφορούν τους εργαζόμενους όλης της χώρας.

(β) Σε Κλαδικές, που αφορούν τους εργαζόμενους περισσότερων ομοειδών ή συναφών εκμεταλλεύσεων ή επιχειρήσεων ορισμένης πόλης ή περιφέρειας ή και όλης της χώρας.

(γ) Σε Επιχειρησιακές, που αφορούν τους εργαζόμενους μιας εκμετάλλευσης ή επιχείρησης.

(δ) Σε Εθνικές Ομοιοεπαγγελματικές που αφορούν τους εργαζόμενους ορισμένου επαγγέλματος η και των συναφών ειδικοτήτων όλης της χώρας.

(ε) Σε Τοπικές Ομοιοεπαγγελματικές, που αφορούν τους εργαζόμενους ορισμένου επαγγέλματος η και των συναφών ειδικοτήτων συγκεκριμένης πόλης ή περιφέρειας.

   Στο άρθρο 2 του Ν. 1876/1990 ορίζεται ότι οι κλαδικές επιχειρησιακές και εθνικές ή τοπικές ομοιοεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις δεν επιτρέπεται να περιέχουν όρους εργασίας δυσμενέστερους για τους εργαζόμενους από τους όρους εργασίας των εθνικών γενικών συλλογικών συμβάσεων. Σημειώνεται ότι ως προς τα μισθολογικά θέματα οι Σ.Σ.Ε. δε μπορούν να περιέχουν δυσμενέστερους μισθολογικούς όρους από αυτούς που καθορίζονται από το νόμο (επί του παρόντος Ν. 4093/2012).

   Με τη συνταγματική κατοχύρωση της συνδικαλιστικής ελευθερίας (άρθρο 23 παρ. 1 Συντάγματος), κατοχυρώνεται συγχρόνως, εκτός των άλλων, και η δράση των συνδικαλιστικών οργανώσεων, ενώ καλύπτει και τα μέσα που είναι αναγκαία για την πραγμάτωση των σκοπών της συνδικαλιστικής ελευθερίας. Στα μέσα αυτά ανήκει και το δικαίωμα των συνδικαλιστικών οργανώσεων για ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις και το δικαίωμα για σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Τα δύο αυτά δικαιώματα συνθέτουν τη συλλογική αυτονομία και μαζί με το δικαίωμα της απεργίας αποτελούν τα δύο σπουδαιότερα μέσα συλλογικής συνδικαλιστικής δράσης.

Ν. 4808/2021: Διάλειμμα στην εργασία

Σύμφωνα με το άρθρο 4 τού ΠΔ 88/99, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 56 του Ν. 4808/2021, κατ’ εφαρμογή της Οδηγίας 93/104/ΕΚ, όταν ο χρόνος ημερήσιας εργασίας υπερβαίνει τις τέσσερις (4) ώρες, πρέπει να χορηγείται διάλειμμα κατ’ ελάχιστον 15 λεπτών και κατά μέγιστον 30 λεπτών, κατά τη διάρκεια τού οποίου οι εργαζόμενοι δικαιούνται να απομακρυνθούν από την εργασία τους.


   Τα διαλείμματα αυτά δεν επιτρέπεται να χορηγούνται συνεχόμενα με την έναρξη ή τη λήξη της ημερήσιας εργασίας, προκειμένου να έχουν και στην ουσία τον χαρακτήρα τού διαλείμματος, ως ενδιάμεσου χρόνου παύσης της ημερήσιας κανονικής εργασίας. Εργαζόμενοι που απασχολούνται κατά πλήρες ημερήσιο, αλλά διακεκομμένο ωράριο, για όλες ή μερικές ημέρες της εβδομάδας, δικαιούνται αναπαύσεως ενδιαμέσως μεταξύ των τμημάτων του ωραρίου τους, που δε μπορεί να είναι μικρότερη από τρεις (3) ώρες.

   Οι τεχνικές λεπτομέρειες του διαλείμματος και ιδίως, η διάρκεια και οι όροι χορήγησής του, εφόσον δε ρυθμίζονται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή από την κείμενη νομοθεσία, καθορίζονται στο επίπεδο της επιχείρησης στα πλαίσια της διαβούλευσης μεταξύ του εργοδότη και των εκπροσώπων των εργαζομένων ή των εκπροσώπων τους για θέματα υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων και σύμφωνα με την γραπτή εκτίμηση κινδύνου που εκπονεί ο τεχνικός ασφαλείας της επιχείρησης, στην οποία θα πρέπει να εκτιμώνται και οι κίνδυνοι που συνδέονται με την οργάνωση του χρόνου εργασίας (άρθρο 56 Ν. 4808/2021).

   Το διάλειμμα, αν δεν ορισθεί διαφορετικά, με όρο ΣΣΕ ή ΔΑ ή διάταξη νόμου ή όρο ατομικής συμβάσεως εργασίας ή στο οικείο πρακτικό διαβούλευσης των κοινωνικών εταίρων, δε θεωρείται ως χρόνος εργασίας και συνεπώς ο χρόνος λήξεως της ημερήσιας εργασίας παρατείνεται ανάλογα με τη διάρκεια του διαλείμματος, προκειμένου να συμπληρωθεί το συμφωνημένο ωράριο.

   Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση που για μεγάλο χρονικό διάστημα ο εργοδότης χορηγεί στο προσωπικό του το διάλειμμα χωρίς να παρατείνει αντίστοιχα και το ωράριο εργασίας, δηλαδή εάν το διάλειμμα συμπεριλαμβάνεται στον ημερήσιο εργάσιμο χρόνο, τότε δημιουργείται επιχειρησιακή συνήθεια και οποιαδήποτε διαφορετική περαιτέρω αντιμετώπιση από τον εργοδότη εμπίπτει στο πλαίσιο των διατάξεων της μονομερούς βλαπτικής μεταβολής των όρων εργασίας των εργαζομένων (βλ. και Εγκύκλιο Υπουργείου Εργασίας με αριθμό οικ. 64597/03.09.2021).

   Εργαζόμενοι με διακεκομμένο ωράριο: Οι εργαζόμενοι, που απασχολούνται κατά πλήρες ημερήσιο, αλλά διακεκομμένο ωράριο για όλες ή μερικές ημέρες της εβδομάδας, δικαιούνται αναπαύσεως, ενδιαμέσως μεταξύ των τμημάτων του ωραρίου τους, που δε μπορεί να είναι μικρότερη από τρεις (3) ώρες.

   Ειδικότερες ρυθμίσεις για τη χορήγηση διαλείμματος στους εργαζόμενους με χρήση οθόνης οπτικής απεικόνισης: Εφόσον είναι εφικτό να οργανώνεται η εργασία με τέτοιο τρόπο ώστε φυσιολογικά να μπορεί ο εργαζόμενος να την εναλλάσσει με άλλες μορφές εργασίας, είναι χρήσιμο να εξασφαλίζονται στον εργαζόμενο διαλείμματα εργασίας, ανά δίωρο (λειτουργικά διαλείμματα) ανάλογα με το είδος της εργασίας. Σε καμία, όμως, περίπτωση, τα διαλείμματα αυτά δεν πρέπει να συσσωρεύονται. Ο χρόνος απομάκρυνσης τού εργαζόμενου από τη θέση εργασίας με οθόνη οπτικής απεικόνισης (είτε για διαλείμματα εργασίας, είτε για αλλαγή δραστηριότητας) μπορεί να είναι έως 15 λεπτά ανά δίωρο (παράρτημα 1 ΠΔ 398/94 - βλ. και την ΑΠ 1598/12). Η εν λόγω διάταξη προβλέπει ως ελάχιστη προδιαγραφή ασφαλείας και υγείας κατά την εργασία με οθόνες οπτικής απεικόνισης, την  διακοπή της εργασίας αυτής, είτε με αλλαγή δραστηριότητας του εργαζόμενου, είτε, εφόσον δεν είναι δυνατή η αλλαγή αυτή, με διαλείμματα, σε κάθε δε περίπτωση ο χρόνος απομάκρυνσης του εργαζόμενου από τη θέση εργασίας με οθόνες οπτικής απεικόνισης, μπορεί να είναι έως 15 λεπτά ανά δίωρο.