Tuesday, July 22, 2025

Απαξίωση πολλών επαγγελμάτων, και ανακατεύθυνση χρήματος

Στο πανεπιστήμιο για το επικουρικό έργο λάμβανα 3 ευρώ την ώρα.

Πάω στο γιατρό και για 10 λεπτά επίσκεψη μου ζητά 30 ευρώ. Με αναγωγή δηλαδή 180 ευρώ την ώρα.

Πάω να κουρευτώ και για 15 λεπτά εργασίας δίνω 15 ευρώ, δηλαδή 60 ευρώ την ώρα.

Βλέπεις προϊσταμένους με 5 ώρες ουσιαστική εργασία την ημέρα, και λαμβάνουν 15 ευρώ την ώρα.

Ενώ εμείς ως απλοί υπάλληλοι κάπου 5 ευρώ την ώρα.

Πώς προκύπτει αυτή η διαφορά; Γιατί; Πώς δικαιολογείται;

Έχει να κάνει με το είδος της υπηρεσίας ίσως, και το πόσο ανελαστική είναι η ανάγκη μας.

Αν με πονάει το χέρι απευθύνομαι σε ειδικό να μου βρει λύση, και πληρώνω ακόμα και τα 10 λεπτά χρόνο για μια εκτίμηση ή ανακατεύθυνση σε άλλο γιατρό.

Για άλλα θέματα όμως θα προσπαθήσει ο καθένας μας με αλχημείες να λύσει μόνος του το πρόβλημα.

Απαξίωση πολλών επαγγελμάτων, και ανακατεύθυνση χρήματος.

Έχει να κάνει με τις επαφές, με τους "γνωστούς", όχι τόσο με τις γνώσεις δυστυχώς, όχι τόσο με την αξία του καθενός μας.

Καλή καρδιά που λέμε, γιατί όλα τα άλλα δεν πρόκειται να αλλάξουν.

Και όχι, δε δίνονται εύκολα ευκαιρίες όπως πολλοί νομίζουν. Πιστέψτε με! 

Friday, July 18, 2025

Όταν υπάρχει άνιση εργασιακή πίεση η ομάδα τερματίζεται

Όταν η εργασιακή πίεση μοιράζεται άνισα, η ομάδα παύει να είναι ομάδα. Δε φταίει πάντα το αντικείμενο εργασίας. Φταίει το πώς τη μοιράζουν, πώς αποδίδουν τις ευθύνες σε άτομα που δεν τα ακούν. Και συνήθως, εκείνοι που "φορτώνονται" σιωπούν, ενώ αυτοί που "επιβλέπουν" μιλούν.

Διαχείριση προσωπικού δεν σημαίνει να δίνεις τα δύσκολα στους "ικανούς", αλλά να μαθαίνεις και τους υπόλοιπους να αντέχουν.

Γιατί οι αδικίες δεν καίνε μόνο τους ανθρώπους. Καίνε και τις ομάδες.

Η πίεση στην εργασία είναι αναπόφευκτη. Το άδικο, όμως, είναι επιλογή.

Σε κάθε επαγγελματικό περιβάλλον, υπάρχει πάντα μια μικρή ομάδα που σηκώνει τα δύσκολα: προθεσμίες, ένταση, απαιτήσεις, ψυχολογική φθορά. Κι από την άλλη, υπάρχουν εκείνοι που φεύγουν πριν την ώρα τους, χωρίς να έχουν καν νιώσει το βάρος.

Η κακή διαχείριση ανθρώπων δε φαίνεται πάντα στις συνομιλίες. Φαίνεται στο ποιος φτάνει στα όριά του και ποιος κάνει brainstorming με καφέ στο χέρι.

Η αδικία δεν έχει πάντα φωνή, αλλά αφήνει σημάδια: εξουθένωση, απώλεια κινήτρου, εσωτερική παραίτηση.

Αν επιβραβεύεις πάντα τους «πιο ανθεκτικούς» με περισσότερη δουλειά, μην απορείς όταν αρχίσουν να φεύγουν πρώτοι. Χάνεται η ισορροπία.

Η σωστή διαχείριση επομένως είναι θέμα δικαιοσύνης στην πράξη.

Saturday, July 05, 2025

Έχουμε παραγνωριστεί με αυτό που λέμε 8ωρο, και ισορροπία εργασίας-ζωής

Έχουμε παραγνωριστεί με αυτό που λέμε 8ωρο, 13ωρο, εργασιακά δικαιώματα, και ισορροπία εργασίας-ζωής. Η δυνατότητα για υπερωριακή απασχόληση δε σημαίνει και υποχρέωση για την/τον εργαζόμενη/ο να το αποδεχθεί. Τί γίνεται όμως, αν αρνηθεί; Τί γίνεται αν ένας εργαζόμενος πει «όχι» σε εντολές που αλλοιώνουν την υπογραφή του; Τί γίνεται αν πει «όχι» σε αλλαγές συνθηκών εργασίας που εναντιώνονται στις αρχές του;

   Έχουμε κάνει συνήθεια το ότι για να επιβιώσω πρέπει να βρω επιπλέον εργασία, αντί για το φυσιολογικό της αύξησης του μισθού. Επιπλέον ώρες χαμηλά αμειβόμενης εργασίας σημαίνει υποβάθμιση του προϊόντος μας. Έχουμε ανθρώπους που εργάζονται πραγματικά 13 και πλέον ώρες ημερησίως, και ξεχνούν πως είναι να ζεις, πώς να κρατάς τις φιλίες και τις σχέσεις σου, και κοιτούν μονάχα τα προσωπικά τους συμφέροντα. Άλλα άτομα δηλώνουν 10ωρα και εξαφανίζονται από τις 5 ώρες. Ο καθένας ότι αρπάξει σε αυτή τη ζωή.

   Πώς θα κρατήσουν θέσεις, πώς θα λάβουν χρήμα, πώς θα είναι ορατοί στους προϊστάμενους! Πώς θα κάνεις τα «γλυκά μάτια» που λέμε, ώστε να κρατήσεις αυτό που νομίζεις ότι θα γκρεμιστεί αν παραμείνεις ακέραιος. Ξεχνάς ανθρώπους που μαζί έχεις περάσει ποιοτικό χρόνο, για να κρατήσεις ευρώ στο λογαριασμό σου και εφήμερη δόξα. Όταν η διεύθυνση όμως βρει το επόμενο «θύμα», εσύ πώς θα γυρίσεις να πεις στο άτομο που ξέχασες, «είμαι ακόμα εδώ για σένα».

   Οι άνθρωποι κατέληξαν να εργάζονται και να κινούνται όπου πάει το χρήμα και το όφελος, και ξέχασαν έννοιες ζωής και συναισθημάτων. Η σχέση που αποκτά συμβιωτικό χαρακτήρα, καταλήγει με αυτές τις συνθήκες δυστυχώς σε παραμορφωμένες ισορροπίες.

   Ο «άλλος» βιώνει μια ιδιότυπη αποκοπή, μια κατασταλτική ψυχρότητα, αποτέλεσμα υπόγειας ενδοομαδικής διάρθρωσης. Η διαπροσωπική προσκόλληση μετατρέπεται σε συνενοχή εργαλειοποίησης. Αν δεν πειθαρχήσεις το ανθρώπινο συναίσθημα σε αυτό το καθεστώς πίεσης, μπορεί να γίνει η πιο εκλεπτυσμένη μορφή βίας. Αν δεν το αντιλαμβάνεσαι, είναι ακόμα χειρότερο.

   Την επόμενη φορά που θα πεις λοιπόν «δεν προλαβαίνω εργάζομαι όλη μέρα», «δεν έχω χρόνο για σένα», σκέψου ξανά αν όντως εργάζεσαι, σε ποιον απευθύνεσαι, ή αν απλώς υποκρίνεσαι για να αποφύγεις τις ευθύνες που ανέπτυξες, σε μια προσπάθεια απόκρυψης των αδυναμιών σου. Άλλο πράγμα η εργασία, άλλο πράγμα η ανθρώπινη σύνδεση.

Tuesday, June 24, 2025

Ν. 4443/2016: Ηθική παρενόχληση (mobbing)

Με τον όρο mobbing (από την αγγλικό ρήμα «mob» που σημαίνει επιτίθεμαι, περικυκλώνω, ενοχλώ) εννοείται η ηθική παρενόχληση εργαζομένων στο χώρο εργασίας τους. Είναι δηλαδή κάθε καταχρηστική συμπεριφορά που εκδηλώνεται με λόγια, πράξεις, γραπτά μηνύματα, και μπορεί να ζημιώσει την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια, ή τη σωματική, ή ψυχική ακεραιότητα του ατόμου, να θέσει σε κίνδυνο την εργασία του, ή να διαταράξει το εργασιακό κλίμα.

   Πρόκειται για συστηματική, μεθοδική και συνεχή (τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα και για μεγάλο χρονικό διάστημα) άσκηση ψυχολογικής βίας, ηθικής βίας, διαμόρφωση εχθρικού και ταπεινωτικού εργασιακού περιβάλλοντος, για την επιβολή διακριτικής μεταχείρισης και τρομοκρατίας, που προσβάλει την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια, τη σωματική και ψυχική ακεραιότητα του εργαζόμενου και οδηγεί συχνά σε ολοκληρωτική εξάντληση (burn-out) του εργαζόμενου, προκειμένου να εξαναγκαστεί σε παραίτηση.

   Η ηθική παρενόχληση στο χώρο εργασίας παίρνει τη μορφή ταπεινωτικής συμπεριφοράς, άνισης μεταχείρισης, προσβολών, απομόνωσης, εξώθησης σε σφάλματα, απειλών, άσκησης ψυχολογικής βίας, ανάθεσης υπερβολικού όγκου εργασίας σε συνδυασμό με κακόβουλα σχόλια για την δήθεν ελλιπή απόδοση, τοποθέτησης σε θέση «ψυγείο» χωρίς καθήκοντα και αντικείμενο εργασίας κ.α..

   Θύμα ηθικής παρενόχλησης μπορεί να πέσει κάθε εργαζόμενος. Το mobbing προκαλείται είτε από τους εργοδότες, είτε και από εργαζόμενους σε βάρος άλλων εργαζομένων. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι εκδήλωσης της ηθικής παρενόχλησης, μεταξύ των οποίων:

(α) η κάθετη από προϊστάμενο προς υφιστάμενο (που είναι η πιο συνήθης μορφή). Ο προϊστάμενος χρησιμοποιεί την εξουσία του και επιβάλλεται, οι δε εργαζόμενοι τον ανέχονται από φόβο,

(β) η παρενόχληση μεταξύ συναδέλφων, φαινόμενο που μπορεί να οφείλεται σε προσωπικές εμπάθειες, στον ανταγωνισμό κ.τ.λ..,

(γ) η παρενόχληση, αντίστροφα, από υφιστάμενο, ή ομάδα υφισταμένων, προς προϊστάμενο (η οποία συναντάται σπανίως).

 

Αντιμετώπιση του φαινομένου 

   Η πρόληψη του φαινομένου, με την επιμόρφωση και ενημέρωση των εργαζομένων και των εργοδοτών, για τους τρόπους αντιμετώπισής του, πρέπει να γίνει κύριο μέλημα όλων των παραγόντων του εργασιακού βίου στην Ελλάδα. Οι επιχειρήσεις, εσωτερικά, πρέπει να δημιουργήσουν διαδικασίες αντιμετώπισής του. Στην πράξη το θύμα συστηματικής ηθικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας πρέπει καταρχήν να προσπαθήσει να αντιδράσει άμεσα και να λάβει ψυχολογική και νομική στήριξη.

   Το θύμα θα πρέπει, εάν τούτο είναι εφικτό, να αναφερθεί άμεσα στον εργοδότη του (π.χ. Διεύθυνση Προσωπικού), στον ιατρό εργασίας, ή την συνδικαλιστική οργάνωση της επιχείρησης στην οποία ανήκει, προκειμένου να λάβει βοήθεια. Επίσης δύναται να αναφέρει το γεγονός στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, ή ακόμη και να προσφύγει στα πολιτικά δικαστήρια, ζητώντας με αγωγή αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης.

   Περαιτέρω, η παράλειψη του εργοδότη του να λάβει μέτρα κατά της ηθικής και ψυχολογικής παρενόχλησής του ή να την εμποδίσει, μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να αποτελέσει μονομερή βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας του. Επιπλέον ο εργαζόμενος δύναται, υπό προϋποθέσεις, έως ότου ο εργοδότης άρει τις παράνομες προσβολές της ηθικής και ψυχολογικής παρενόχλησής του, να ασκήσει, υπό τους περιορισμούς βέβαια του άρθρου 281 Α.Κ., το δικαίωμα που του παρέχει το άρθρο 325 Α.Κ. ήτοι να ασκήσει το δικαίωμα επίσχεσης εργασίας του, αρνούμενος την εκπλήρωση της δικής του παροχής, απέχοντας από την εργασία του, ώσπου ο εργοδότης να εκπληρώσει την υποχρέωση που τον βαρύνει.

   Σε περίπτωση που τελικά η ηθική και ψυχολογική παρενόχληση του εργαζόμενου οδηγήσει σε καταγγελία της σύμβασης εργασίας του, η καταγγελία αυτή μπορεί να ελεγχθεί με βάση το άρθρο 281 Α.Κ.. ήτοι να κριθεί εάν είναι άκυρη και καταχρηστική. Τέλος πέρα από τα ανωτέρω δικαιώματά του, που άπτονται ή προέρχονται από το Αστικό Δίκαιο, ο εργαζόμενος -θύμα mobbing δύναται να ζητήσει και την ποινική τιμωρία του θύτη με βάση διατάξεις του Ποινικού Δικαίου (εξύβριση, κ.ά.).

   Σε νομοθετικό επίπεδο η ηθική παρενόχληση εμπίπτει στις διατάξεις των νόμων 4443/2016, 4097/2012, 3896/2010, 3769/2009 και 3304/2005, χωρίς, ωστόσο, να υπάρχει ειδικότερη συνολική ρύθμιση για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η Γ.Σ.Ε.Ε. έχει ήδη ζητήσει, στο πλαίσιο συνεδρίου της, ενσωμάτωση διατάξεων σχετικά με το mobbing στην Ε.Γ.Σ.Σ.Ε..

Wednesday, June 18, 2025

Γιατί να έρθει κάποιος για εργασία στην Ελλάδα σήμερα;

Σύμφωνα με τα στοιχεία στη Eurostat από το 2010 έως το 2023 έφυγαν από την Ελλάδα 660,000 πολίτες, ενώ έχουν επιστρέψει 420,000 μέχρι σήμερα. Το υπουργείο εργασίας αναφέρει ότι ο Απρίλιος που μας πέρασε είναι ο καλύτερος μήνας στην ιστορία του ελληνικού κράτους, καθώς δημιουργήθηκαν 134,000 νέες θέσεις εργασίας. Γιατί να έρθει κάποιος στην Ελλάδα σήμερα; Μόνο αν δεν τα κατάφερε στο εξωτερικό, διαφορετικά γιατί;

Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση 2025 του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση όμως, κατά 32.8% συρρικνώθηκε ο μέσος ετήσιος πραγματικός μισθός στην Ελλάδα την περίοδο 2009-2024. Την περίοδο 2019-2024 η μείωση διαμορφώθηκε στο 1.1%, παρά την αύξηση του μέσου ετήσιου πραγματικού μισθού κατά 2.9% τη διετία 2023-2024.

Η Ελλάδα πέρυσι κατέγραψε το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης στην Ευρώπη, εμφανίζοντας καλύτερη επίδοση μόνο συγκριτικά με την Ιταλία. Επίσης, η Ελλάδα εμφάνισε το 2024 το χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης σε αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (80.3%) μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ.

Την περίοδο 2019-2024 η πραγματική παραγωγικότητα της εργασίας στο σύνολο της οικονομίας αυξήθηκε κατά 1.2%, αλλά το μέσο πραγματικό ωρομίσθιο μειώθηκε κατά 4.7%. Το 2024 το ποσοστό σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης των μισθωτών ανήλθε στη χώρα μας στο 8.8%, έναντι 8% το 2023, και 3.8% στο σύνολο της ΕΕ.

Το 2024 το ποσοστό των μισθωτών που δήλωναν στην Ελλάδα ότι αδυνατούν να ξοδέψουν ένα μικρό ποσό χρημάτων για τον εαυτό τους αυξήθηκε από 27.9% το 2023 στο 29.3%.

Επίσης, στο σύνολο της επικράτειας ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός ηλικίας 15-64 ετών μειώθηκε την περίοδο 2009-2024 κατά 6.8% ή 335.7 χιλιάδες άτομα.

Friday, June 13, 2025

Ευτυχώς υπάρχουν και προϊστάμενοι που σέβονται τις αγωνίες σου

Κλήρωση ισοβαθμούντων υποψηφίων λέει ο ΑΣΕΠ. Μα καλά, είναι δυνατόν όλα να είναι στην τύχη σε αυτόν τον κόσμο;

Τι πάει να πει κλήρωση σε μία διαδικασία πρόσληψης; Δηλαδή το άτομο που θα κληρωθεί του έτυχε τζόκερ, και το άτομο που θα χάσει θα βιώσει μία αδικία, έναν αποκλεισμό, μία κατάσταση οργής που θα μετατραπεί σε αντίστροφη συμπεριφορά στις μελλοντικές του εργασιακές επιλογές.

Γιατί σε αυτόν τον κόσμο υπάρχουν προϊστάμενοι που αφήνουν τα πράγματα στην τύχη τους; Για να γίνεις δικηγόρος σπούδασε νομική σου λένε. Για να γίνεις προϊστάμενος, απλά να έχεις καλές φιλίες, ξέρετε από αυτές που όταν υπάρξει προσωπικό συμφέρον καταλήγουν σε "φιλία κατ' ανάγκη".

Ο καθένας να κοιτάζει τον εαυτό του, να μην κρίνεις σου λέει. Ναι, με γεμάτη τσέπη και "φιλίες" που σε βοηθούν με πλάγιους τρόπους εύκολα το λες. Τί γίνεται στην ώρα της κρίσης; Α μάλιστα, ξαφνικά λες "να το δούμε", και αυτό χάνεται μέσα στο χρόνο. Σκιές και κουκουλώματα. Προϊστάμενοι που κρύβονται από τις απαιτήσεις των θέσεων τους. Ό,τι αρπάξουν.

Κάπως έτσι με κληρώσεις και κλίκες έχει χαλάσει το εργασιακό τοπίο, και ψαχνόμαστε όλοι μας πώς θα επιβιώσουμε. Σοβαρευτείτε, λογικευτείτε, και σκεφτείτε το συνάνθρωπο. Όποιος ή όποια δεν αντιλαμβάνεται τα παραπάνω, να παραιτηθεί άμεσα από τη θέση που ηγείται, και να την αφήσει σε ικανότερα μυαλά.

Αυτά δεν είναι οργή, είναι απλώς η πραγματικότητα αποτυπωμένη με λέξεις. Εκφράζω τη μέση αγανάκτηση, εκείνη που έχουμε όταν δεν παίρνουμε εξηγήσεις. Πώς θα νιώθει αυτό το άτομο που δεν κληρώθηκε; Θα πέσει σε κατάθλιψη; Θα πει "οκ την επόμενη φορά"; Γιατί;

Ντροπή πραγματικά, σε όσους κοιτούν μονάχα τον εαυτό τους. Να σέβεστε τις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους, και αφήστε τα σχόλια τύπου "πληρώνεστε για αυτό και εκείνο".

Βλέπεις προϊστάμενο με καφεδάκι, κουλούρι στο στόμα, και τα λάδια πάνω στο πληκτρολόγιο χαλαρά, να σου λέει γιατί δε δουλεύεις. Δώσε το παράδειγμα κύριε, κατανοητό;

Ευτυχώς υπάρχουν και καλοί προϊστάμενοι, άτομα που σέβονται τις αγωνίες σου. Δεν είναι όλοι ίδιοι! Προτιμώ να ακολουθώ αυτά τα άτομα, κάντε το και εσείς, μέχρι να καθαρίσει αυτή η κατάσταση.