Η ιστορικής σημασίας απόφαση της Μεγάλης Βρετανίας μέσω του δημοψηφίσματος της 23ης Ιουνίου 2016, για έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελεί την έναρξη για μία σειρά από εξελίξεις με έντονο ενδιαφέρον. Οι αγορές και τα χρηματιστήρια σημείωσαν απώλειες, η τιμή του χρυσού μεταβλήθηκε σημαντικά, ενώ η επόμενη ημέρα είναι απρόβλεπτη, καθώς ήδη η στερλίνα Αγγλίας υποχώρησε σε επίπεδα προ 35 ετών.

Στο προηγούμενο άρθρο μου, ανέφερα πως εάν στη Βρετανία, βγει ένα ποσοστό οριακό, π.χ. 51%-55% υπέρ της εξόδου, τότε η διχόνοια θα γίνει εφιάλτης για μία οικονομία από τις σημαντικότερες στην Ευρώπη και τον κόσμο. Αυτό επιβεβαιώνεται, καθώς συνολικά ψήφισαν 33.6 εκατ. άτομα, εκ των οποίων μόλις το 51.9% ψήφισε την έξοδο της χώρας από την ΕΕ, ενώ το 48.1% την παραμονή της στην ενιαία αγορά, και την Ευρωπαϊκή κουλτούρα. Ωστόσο, παραμονή στην ΕΕ θέλησαν με την ψήφο τους η Σκωτία και η Βόρεια Ιρλανδία, αλλά και το Λονδίνο (με ποσοστό 60% υπέρ της παραμονής στην ΕΕ), γεγονός που διχάζει ακόμα περισσότερο το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η πρόβλεψη της οριακής επικράτησης του αποτελέσματος, πηγάζει από το γεγονός ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό ψήφισμα. Το Brexit, δημιουργεί όλες εκείνες τις συνθήκες που απαιτούνται για την έναρξη μιας σειράς από οικονομικές "επιθέσεις", όπως για παράδειγμα την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Αγγλίας από τους οίκους αξιολόγησης. Η χώρα, θα νιώσει σύντομα τις συνέπειες της απόφασής της, όπως βίωσε η Ελλάδα με τα μνημόνια, η Κύπρος με το κούρεμα καταθέσεων, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιταλία. Όποια χώρα προσπαθεί να αποφύγει τις υποχρεώσεις της απέναντι στην Ευρωπαϊκή κοινότητα, με όποιες μεγάλες θυσίες αυτές συνεπάγονται, τότε αναγκαστικά δέχεται μία σειρά από κυρώσεις. Οι χώρες με οικονομικό πλεόνασμα το γνωρίζουν, κυρίως δηλαδή η Γερμανία, με αποτέλεσμα να καλλιεργείται ένα κλίμα ασυμβατότητας μεταξύ των αρχών αλληλεγγύης που πρέπει να επιδεικνύει η Ευρωπαϊκή συνοχή, και το οικονομικό κλίμα και την κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια.

Τα σενάρια για νέα δημοψηφίσματα και σε άλλες χώρες, για έξοδο από το Ευρωπαϊκό όνειρο της ένωσης των λαών που είχε σκοπό την αποφυγή του τρίτου παγκοσμίου πολέμου, φαίνεται πως επικρατούν. Πλέον, μέσα στα επόμενα δύο χρόνια διαπραγματεύσεων μεταξύ της Βρετανίας και της Ευρώπης, θα δημιουργηθεί το νομικό πλαίσιο που θα θέτει τα ακριβή βήματα για έξοδο από την ΕΕ. Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο φαίνεται πως ίσως διαλυθεί, καθώς Σκωτία και Ιρλανδία ψήφισαν παραμονή, με αποτέλεσμα η απόσχισή τους να μην είναι απίθανη. Οι κινήσεις από εδώ και έπειτα απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή, ενώ πρέπει να δούμε ποιος τελικά θα ηγηθεί της εφαρμογής του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, βάσει του οποίου θα προχωρήσουν όλες οι απαραίτητες νομικές διαδικασίες του Brexit. Ο τωρινός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ανακοίνωσε την παραίτησή του από τον Οκτώβριο.

Άλλωστε, πλέον, μετά το χθεσινό αποτέλεσμα η διαδικασία αυτή είναι μη αναστρέψιμη, ενώ δεν πρέπει να αποκλείουμε την πιθανότητα μιας νέας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, όμοια του 2008 και της κατάρρευσης της Lehman Brothers στην Αμερική. Στη Μ. Βρετανία θα χαθούν εκατομμύρια θέσεις εργασίας, ενώ η αγοραστική δύναμη των Βρετανών θα συρρικνωθεί σημαντικά, όπως και το ΑΕΠ της χώρας. Παράλληλα, Βερολίνο και Παρίσι προετοιμάζονται για την επόμενη ημέρα, η οποία πιθανώς να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε όλο τον πλανήτη και όχι μόνο στα πλαίσια της ΕΕ, με ανυπολόγιστες καταστροφές. Τα επόμενα δύο έτη θα είναι εξαιρετικά δύσκολα για την ΕΕ, και θα δοκιμαστούν όλες οι δομές της.