Wednesday, June 08, 2016

Η νέα μέθοδος διαχείρισης και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας

Στα πλαίσια της συμφωνίας με τους δανειστές, η Ελληνική κυβέρνηση υποχρεώθηκε να δημιουργήσει ένα νέο φορέα, ένα ταμείο, το οποίο ουσιαστικά αποτελεί το επόμενο βήμα σε αυτό που ήδη γνωρίζαμε ως ΤΑΙΠΕΔ, τον οργανισμό δηλαδή για τις ιδιωτικοποιήσεις. Το νέο ταμείο έχει ως στόχο τη συγκέντρωση περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου κάτω από μία ενιαία βάση, με σκοπό την ευκολότερη και μαζικότερη εμπορευματοποίηση της δημόσιας περιουσίας, κάθε φορά που αυτό κρίνεται σκόπιμο ή αναγκαίο.
   Η διαχείριση της περιουσίας ως σύνολο είναι θεμιτή, καθώς έτσι επιτυγχάνεται καλύτερη αξιοποίηση του χαρτοφυλακίου, η οικονομική εξυγίανση και αναδιοργάνωση των φορέων και των δομών, αλλά και η διαμόρφωση μιας ενιαίας βραχυπρόθεσμης αλλά και κυρίως μακροπρόθεσμης στρατηγικής. Ωστόσο, όταν πρόκειται για δημόσια περιουσία, η διαχείριση αυτής θα πρέπει να υλοποιείται με βάση το εθνικό κυριαρχικό δικαίωμα της απόφασης του τρόπου αξιοποίησή της, καθώς η εκχώρηση του κέντρου λήψης αποφάσεων στους δανειστές, αποτελεί μεγάλο σφάλμα, το οποίο μακροπρόθεσμα θα αποτελέσει εφιάλτης για την αναδιοργάνωση του Ελληνικού δημοσίου τομέα.
   Η ενοποίηση και καλύτερη αξιοποίηση των σημερινών κατακερματισμένων αρμοδιοτήτων του δημοσίου όχι μόνο απαιτείται, αλλά θα έπρεπε να έχει ήδη πραγματοποιηθεί από τους εθνικούς φορείς και τις κυβερνήσεις με πολιτική βούληση. Σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες του εξωτερικού, η διαχείριση της δημόσιας περιουσίας περιλαμβάνει ένα σύνολο παραγόντων, με σκοπό πάντα την ορθολογική διαχείριση των εθνικών πόρων, και ειδικά αυτών που προέρχονται από την φορολογία των πολιτών. Ωστόσο στην Ελλάδα, οι οικονομικές επιπτώσεις των πολιτικών αποφάσεων είναι ιδιαίτερα αρνητικές, με αποτέλεσμα σήμερα να είναι σχεδόν αδύνατο για τη χώρα να αποχωριστεί από τα μνημόνια.
   Ο εκάστοτε Υπουργός Οικονομικών, σύμφωνα με την ιδρυτική πράξη του νέου ταμείου, θα αποτελεί το ανώτατο όργανο που θα αποφασίζει για την διαχείριση της περιουσίας. Ωστόσο, φαίνεται πως τελικά το ταμείο θα έχει την ευελιξία μίας ανώνυμης εταιρίας στη διεξαγωγή των συναλλαγών του, με αποτέλεσμα ο ρόλος του υπουργού ουσιαστικά να αδρανοποιείται. Την ίδια στιγμή, το ταμείο το οποίο ονομάζεται "Ελληνική Εταιρία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε." υποθηκεύει τόσο τη σημερινή όσο και τη μελλοντική κινητή και ακίνητη περιουσία του δημοσίου τομέα για 99 χρόνια!
   Η υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας για έναν αιώνα, προκύπτει από τον ιδρυτικό νόμο του ταμείου, τα έσοδα του οποίου θα διατίθενται κατά 50% για την αποπληρωμή χρέους και κατά 50% για επενδύσεις. Και εδώ τίθεται ένα ακόμα βασικό ερώτημα. Αφού δημιουργήθηκε ένα ταμείο με αυτές τις ιδρυτικές αρχές, γιατί οι δανειστές επιμένουν και σε πρόσθετα μέτρα, όπως ο περίφημος "κόφτης"; Ο λόγος είναι πως από το ταμείο η Ελλάδα δεν πρόκειται να αποκομίσει όφελος, ως αποτέλεσμα της απαξίωσης της δημόσιας περιουσίας. Έτσι, προκειμένου να συνεχιστεί η αποπληρωμή των χρεών, είναι απαραίτητη η συλλογή εσόδων από άλλες πηγές. Άλλωστε, ακόμα και με το πιο ευνοϊκό σενάριο, το ελληνικό χρέος προς τους δανειστές δεν πρόκειται να αποπληρωθεί πριν τουλάχιστον το 2080.
   Ο "κόφτης" επομένως, αποτελεί ένα μόνο μέτρο από όσα θα ακολουθήσουν. Ο πρώην υπουργός οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, ανέλυσε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο την ανούσια ύπαρξή του. Σε άρθρο του στην "Εφημερίδα των Συντακτών" ανέφερε πως "Πέρσι, το ΑΕΠ της χώρας ήταν 176 δισ. ευρώ. Οι αποπληρωμές μας στους δανειστές κατά τη διάρκεια του 2015 ανήλθαν στα 21.9 δισ., δηλαδή στο 12.4% του ΑΕΠ ή στο 43% (!) των δημόσιων εσόδων. Ακόμα κι αν είχαμε "διασφαλίσει" τον "κόφτη-ταβάνι" αποπληρωμών ύψους 15% του ΑΕΠ, καθόλου δεν θα μας βοηθούσε (καθώς οι αποπληρωμές μας ήταν χαμηλότερες του 15% του ΑΕΠ). Είναι προφανές ότι το ως άνω όριο του 15%, ούτε και στα επόμενα χρόνια θα βοηθήσει. Πράγματι, σύμφωνα με τα ισχύοντα δεδομένα, πρόκειται να ενεργοποιηθεί μόνο το 2022 και το 2023, χρονιές που οι αποπληρωμές μας υπερβαίνουν το όριο του 15%. Ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση όμως, το όφελος είναι διαχρονικά αμελητέο: 7 δισ. το 2022 και 2.3 δισ. το 2023".
   Τέλος, για να αντιληφθείτε τι σημαίνει αυτό, αρκεί να ανατρέξουμε στο παρελθόν. Από το 2009 και μετά η Ελλάδα πλήρωσε για το χρέος ποσά που αντιστοιχούσαν από 26% ως και 33% του ΑΕΠ. Αν υπήρχε αυτός ο "κόφτης" από το 2011 ως το 2015, θα είχαν πληρωθεί περίπου 100 δισ. ευρώ λιγότερα. Εκεί επομένως, θα είχε νόημα η ύπαρξή του. Όμως η διαχείριση της δημόσιας περιουσίας σε αυτή τη χώρα, είναι πάντα υπό την επήρεια της πολιτικής διχοστασίας, δίχως στρατηγική και μακροπρόθεσμα πλάνα. Η απόδοση των ευθυνών ωστόσο, ίσως δε δοθεί ποτέ, όσο υπάρχουν ακραίες συμπεριφορές και πολιτικά σχήματα εντός του ίδιου του κοινοβουλίου.
Δρ. Κωνσταντίνος Μάντζαρης, Dr. Konstantinos Mantzaris, Economistmk

Published at     
Sign-up to Economistmk© Newsletter.

Bold font phrases are clickable links.
Thanks for reading! Have a Creative Day!
This post has no comments yet.

0 comments: